De geschiedenis de ui gaat erg ver terug. Zeker is, dat rond 3000 voor Christus in Iran, Afghanistan en China al uien werden verbouwd. Via India is de ui ook in Griekenland en Egypte terechtgekomen. In Egypte was de ui een vast en belangrijk onderdeel van het voedselpakket. Uit afbeeldingen in en bij de piramides is duidelijk geworden dat de bouwers onder andere in uien werden uitbetaald. Dit werd vermoedelijk gedaan omdat men er van overtuigd was dat uien zorgde voor meer kracht en minder ziekten onder de bouwvakkers. Vanuit Egypte maakten ook Romeinen en Grieken kennis met de uien, zij hebben er voor gezorgd dat de ui overal in Europa bekend werd. Sinds de dertiende eeuw is de niet meer weg te denken uit de Europese keuken.
Onze uien maken onderdeel uit van de lookfamilie, waar ook gewassen zoals bieslook, knoflook, sjalotjes en prei toe behoren. Geur en smaak van al deze gewassen hebben veel overeenkomsten. Uien hebben een scherpe smaak en geur, welke minder scherp worden door de ui te verhitten. Het meest bekend is waarschijnlijk wel het effect van tranende ogen bij het snijden van een ui. Dit wordt veroorzaakt door een gas dat vrijkomt bij het snijden van een ui, de uien-cellen ‘breken’ bij het snijden van een uit waardoor het gas vrij komt. De zwavelzuurverbindingen in het gas zorgen voor irritatie van je netvlies waardoor je ogen gaan tranen. Om het tranen te voorkomen kan je mogelijk de uien onder water schillen of een bril op zetten, Door uien in de koelkast te bewaren zal het gas minder vluchtig worden en zal je minder last hebben van tranende ogen.
Kweken van uien
Uien worden aop grote schaal commercieel gekweekt in Nederland. Uien zijn ook zeer geschikt om in je eigen moestuin te verbouwen. Er zijn twee manieren om uien in je eigen moestuin te kweken, uitzaaien of plantuitjes kopen en deze in de moestuin plaatsen. Het zaaien van uien kan vanaf het begin van het voorjaar, zeg eind maart als de grond al weer een beetje opgewarmd is. Houdt er bij het zaaien rekening mee dat je niet te dicht zaai, na het opkomen van de uien dien ze uit te dunnen zodat er circa 10cm tussen elke plant zit. Om reeds aan het einde van het voorjaar van zelf gekweekte uien te kunnen genieten is het uiteraard ook mogelijk om uien in de kas op te kweken en in het begin van het voorjaar uit te planten.
Oogsten van uien
De uien kunnen worden geoogst, als het loof vergeeld is slap hangt. Als de loof geel en slap is kan je het beste de uien eerst met een riek een klein stukje omhoog liften om de grond rondom de uien losser te maken, dit komt de rijping van de uien ten goede. De uien kunnen circa 2 weken na het ‘loshalen’ definitief geoogst worden. Laat de uien na het oogsten drogen op een goed geventileerde plaats en uit de felle zon. Afhankelijk van de grootte van de uien duurt het droogproces 1-2 weken waarna de uien klaar zijn om op te eten. In principe zijn de gedroogde uien zeer lang houdbaar, maar controleer de uien wel regelmatig of ze niet zacht worden, in dat geval moet je ze weg gooien.
Ziekten en ongedierte bij uien
Uien kunnen last hebben van schimmelziekten als koprot, bladvlekkenziekte en witrot. De uienvlieg legt haar eitjes aan de voet van de ui. De hieruit kruipende maden doen zich maar al te graag tegoed aan de uien.