Frambozen zijn kleine roze vruchtjes met een zoete smaak. Ze worden gebruikt in verschillende zoete gerechten, maar ook om jam te maken. Zelf frambozen kweken kan gewoon in de moestuin.
Frambozen
De framboos, Rubus idaeus, is een plant uit de rozenfamilie en de soort behoort net als de gewone braam, Rubus fruticosus, tot het geslacht Rubus. Hiertoe behoren meer dan zeshonderd soorten. De framboos komt in heel Europa van nature voor op open plaatsen in het bos en langs bosranden. Frambozen worden al sinds de vroegste tijden gebruikt als voedsel. De teelt gaat zelfs terug tot de Middeleeuwen.
Frambozen kweken
Zelf frambozen kweken gaat als volgt: Er bestaan twee soorten frambozen, de zomerframboos en de herfstframboos. De zomerframboos heeft een cyclus van twee jaar en is in juni of juli rijp. Deze struik geeft dus niet elk jaar vruchtjes. De herfstframboos geeft wat minder vruchtjes, maar hij geeft ze wel elk jaar. De herfstframbozen rijpen tussen augustus en de eerste nachtvorst.
Als de frambozen goed beginnen te groeien, kun je zien dat ze opgebonden moeten worden, want de takken van de framboos zijn slap en slungelig. Je kunt een leischerm maken van paaltjes met daartussen een staaldraad, maar je kunt ook een frambozenboog maken. De herfst- en zomerframboos hebben groeicyclussen die verschillend zijn. Dat betekent dat je ze anders moet snoeien.
De oogsttijd van frambozenstruiken is nogal verschillend. Bij een herfstframboos kun je in de herfst oogsten, vanaf augustus. Een zomerframboos geeft vanaf juni vruchtjes. Deze struik geeft niet ieder jaar vrucht. De rijpe vruchtjes kun je het best afknippen met een schaar.
Oogsten en bewaren van frambozen
Frambozen kun je het beste oogsten op een warme en zonnige dag, zodra de frambozen verkleurd zijn. Je kunt de frambozen met het steeltje en al knippen of de framboos los trekken. De framboos is heerlijk om gelijk op te eten. Daarnaast kun je de framboos goed invriezen, de smaak en structuur blijft namelijk intact.
Plant
De plant is een heester en de stengels kunnen tot 2 meter lang worden. Elk jaar worden nieuwe stengels gevormd uit wortelopslag. Bij de zomerframboos hebben alleen de tweejarige stengels vruchtjes, en daarna sterven deze af. Bij de herfstframboos hebben de toppen van de eenjarige stengels de vruchtjes. De framboos bestaat uit vele vruchtjes en dit noem je een verzamelsteenvrucht. De framboos laat makkelijk los van de bloembodem, in tegenstelling tot de braam. De meeste rassen hebben rode vruchtjes, maar er zijn ook enkele rassen met gele vruchten.
Ziekten en ongedierte bij frambozen
Veel voorkomend ongedierte bij frambozen zijn bladluizen, bladspringers en frambooskevers. Moeilijk te bestrijden zijn: stengelroest, stengelvlek, grijze schimmel, bladroest en honingzwam.
Gebruik
Van de framboos worden vooral de vruchtjes gebruikt en gegeten. De vruchten zijn afhankelijk van het ras lichtrood tot donkerrood gekleurd en hebben een specifieke smaak. Frambozen worden vers gegeten, maar ook verwerkt tot bavarois, sap, puree en saus en naar frambozenjam en vruchten op siroop. Ze worden ook ingevroren als losse vruchtjes. Ook de blaadjes van de framboos kun je voor consumptie gebruiken. Hiervoor moet je de bladeren na het plukken drogen op een droge en luchtige plaats. Hierna kun je van de gedroogde bladeren thee trekken. Nog een goede reden om te starten met zelf frambozen kweken.